Een dun boekje dit keer, met nog geen 60 kleine bladzijden. Maar tezamen vormen ze een fascinerende verkenning van een groot muziekfilosofisch thema: heeft muziek betekenis? Het begint met een goed gekozen en veelzeggende anekdote over George Sand die regendruppels hoorde in een pas gecomponeerde prélude, terwijl Chopin dat niet zo bedoeld had. Sterker nog: hij ontkende met klem ooit concrete betekenis aan zijn muziek te verbinden.
Met dit verhaaltje als aftrap duikt Marlies de Munck diep de geschiedenis in, beginnend bij Plato’s ideeën over de relatie tussen taal (betekenis) en muziek, De invloedrijke opvattingen over de Harmonie der Sferen (een muzikale ordening van de kosmos), de Pythagoreïsche verhoudingen van trillingen, de verdere ontwikkeling van de wetenschap die tot gevolg had dat muziek verschoof naar het domein van de esthetica, de veelbesproken relatie tussen muziek en emoties, de strijd tussen aanhangers van absolute en programmatische muziek… dat alles en meer.
Na een lange maar toch compacte zwerftocht langs tijden en hoofdrolspelers in deze muziekfilosofische geschiedenis eindigen we weer bij Chopin en Sand, en geeft De Muck op de valreep nog een waardevolle en vermakelijke twist aan het hele verhaal. Het boekje is vlot geschreven, en kan met een beetje concentratie in één adem uitgelezen worden. Zeker de moeite waard.
Waarom Chopin de regen niet wilde horen en andere vragen uit de filosofie van de muziek Marlies de Munck Uitgeverij Letterwerk, 2017
Comments