Alles kan een onderwerp zijn voor een verhaal. Meestal is dat de liefde, daar kun je nu eenmaal veel kanten mee op. Maar de klarinettist en componist Maarten Ornstein wijdde samen met schrijfster Dana Linssen een compositie aan de wetenschap, en liet zien dat je daar ook alle kanten mee op kan. Een caleidoscopische muzikale bespiegeling rond het Higgs-deeltje, het kleinste deeltje dat na een lange zoektocht in 2012 gevonden zou zijn in het Zwitserse CERN, samengebracht en bezongen in een ‘Deeltjes-cantate’.
Wie zich opmaakte voor een droge opsomming van wetenschappelijke wapenfeiten, kon blij verrast ademhalen. Een ensemble van 8 musici -3 zangers begeleid door piano, (bas)klarinet, saxofoon en 2 cello’s- nam de luisteraar mee naar alle hoeken van het universum. Een tocht waar in een in- en uitzoomende beweging met grote lenigheid de grootste levensvragen verbonden werden aan de gewoonste gebeurtenissen. In de 17 ‘deeltjes’ (jawel!) waaruit de cantate bestaat, vlogen je afwisselend de waarom-vragen om de oren, werd er verteld van de tijd lang voordat God zag dat het goed was, en vroegen de schoonmakers van CERN zich af of ze het Higgs-deeltje per ongeluk hadden opgeveegd…. met op mij het effect dat het niet zozeer tot nadenken stemde, maar mij vooral liet genieten van alle dimensies die in deze vijf kwartier zicht- en hoorbaar werden gemaakt.
En dan hebben we het nog niet eens over de muziek. Met zangers en musici die zowel uit de klassieke als uit de jazz/improvisatiewereld gerecruteerd waren, bewoog de muziek moeiteloos van genre naar genre, schakelend, mengend, vervagend. Niet zelden met een aanstekelijk swingend ritme waar ik vanzelf in meebewoog, maar dat nergens goedkoop werd; steeds weer veranderde de kleur, werd je op het verkeerde been gezet, of soleerde een van de musici een rustpunt in het geheel. En steeds weer die teksten; eruit gespuugd als een rap, of honingzacht gezongen als een aria, of gewoon gesproken als een toneeldialoog.
Een experimenteel werk als Creator/Destroyer trekt niet al te veel bezoekers. Daarom was niet alleen het ensemble opgesteld op het grote podium van de Vereeniging, maar ook het publiek er omheen. Elk nadeel heb z’n voordeel: het directe contact met de musici -waaronder de componist Maarten Ornstein zelf- maakte de avond tot een intieme, lichtvoetige en verrassende avond, of je nou voor muziek, tekst of wetenschap kwam.
Gezien op vrijdag 24 november, in concertgebouw De Vereeniging Nijmegen
Comentarios