Disclaimer

In de eerste les luisterden we naar de eerste symfonie van Brahms, en de vijfde symfonie van Beethoven. 
In de introductie van Brahms hoorden we hoe harmonische spanning gecreëerd werd door verschillende bewegingen te laten plaatsvinden: de lage strijkers houden samen met de pauken één toon aan, terwijl daarboven de houtblazers een stijgende melodie inzetten, waartegen de koperblazers juist een dalende lijn blazen. De spanning (dissonanten) lopen zo op dat je een climax voelt aankomen: een consonant akkoord waar ook voor het eerst een andere bastoon te horen is. Het is het einde van de eerste 'frase', maar meteen het begin van de volgende.

Bij Beethovens beroemde vijfde symfonie analyseren we de vorm van de compositie, die niet los te denken is van ritme, melodie, harmonie en instrumentatie (klankkleur). Het beroemde eerste motief is éénstemmig, dus enkel een melodie met (natuurlijk) een ritme. Maar doordat Beethoven het op twee toonhoogtes introduceert, maakt hij meteen de toonsoort hoorbaar. Vervolgens blijft het motief op vele manieren het 'materiaal' waarmee hij de symfonie opbouwt en doorontwikkelt. Probeer het korte thema (slechts 4 noten) overal te ontdekken, als een puzzel.

Hieronder kun je de beide symfonieën beluisteren.